Công tác tuyên giáo cần phải chủ động, chính xác, nhanh nhạy

Ngày đăng: 01-01-2018 Lượt xem: 3518

Kính thưa các đồng chí!
Trong không khí bận rộn những ngày cuối năm 2017 và xúc cảm bên thềm năm mới 2018, tại Thành phố mang tên Bác Hồ kính yêu, sự ủng hộ, tạo điều kiện của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, với sự ủng hộ, tạo điều kiện của Thành ủy TP.HCM; sau một ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, với tinh thần đổi mới và trách nhiệm, Hội nghị của chúng ta đã thành công tốt đẹp. Hội nghị vinh được đón đồng chí Trần Quốc Vượng, thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư đến dự và có bài phát biểu quan trọng, khích lệ, động viên thành quả của ngành Tuyên giáo năm 2017, định hướng, giao nhiệm vụ năm 2018. 
Hội nghị còn nhận được quan tâm và sự hiện diện của 13 đồng chí là Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các bộ, ban, ngành ở Trung ương và Thường trực tỉnh, thành ủy. Ban Tổ chức Hội nghị đã nhận được 29 tham luận bằng văn bản, trong đó có 13 ý kiến phát biểu tại Hội trường (trong năm 2016 có 25 tham luận văn bản, 11 ý kiến tham luận tại hội trường). Nhìn chung, các đại biểu cơ bản nhất trí với dự thảo báo cáo, làm rõ thêm tính đa dạng, sinh động thực tiễn đổi mới công tác tuyên giáo trong từng lĩnh vực, địa phương; nêu một số vấn đề bức thiết đang đặt ra đối với công tác tuyên giáo toàn quốc, góp ý vào đánh giá tình hình và xác định phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp chủ yếu của công tác tuyên giáo năm 2018.

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến chỉ đạo của đồng chí Trần Quốc Vượng, góp ý của các đại biểu, Ban Tuyên giáo Trung ương sẽ sớm hoàn báo cáo năm 2017, chương trình báo cáo năm 2018 để  báo cáo Ban Bí thư và gửi đến các ban, bộ, ngành, tỉnh, thành ủy để triển khai công tác tuyên giáo  năm 2018.
     Để kết thúc Hội nghị, tôi xin nhấn mạnh một số nội dung sau: 
Thứ nhất, nhìn nhận năm 2017, với tinh thần thẳng thắn, thật sự cầu thị, chúng ta đánh giá những kết quả đạt được cũng như chưa đạt được của ngành trong năm 2017.
Năm 2017, tình hình quốc tế, trong nước diễn biến nhanh chóng, phức tạp, tác động sâu sắc tới tình hình đất nước; đặt công tác tuyên giáo trước nhiều khó khăn, thách thức. Song, nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cấp ủy đảng, sự phối hợp, thường xuyên chặt chẽ của các cấp, các ngành, sự nỗ lực phấn đấu, tinh thần đổi mới của Ngành Tuyên giáo, nên chúng ta đã hoàn thành một khối lượng công việc lớn, trong đó có nhiều việc mới, khó, phức tạp, góp phần quan trọng vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, vào việc giữ vững an ninh tư tưởng trong Đảng, tạo sự nhất trí cao, sự đồng thuận trong xã hội, tạo động lực tinh thần đưa Nghị quyết Đại hội XII vào cuộc sống; góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu của nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội quốc phòng, an ninh, đối ngoại của năm 2017. Trong đó, nhấn mạnh một số điểm như sau:
Một là, hệ thống tuyên giáo đã chủ động, kịp thời, thiết thực, hiệu quả trong công tác tham mưu với Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy đảng lãnh đạo, chỉ đạo việc đưa Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp vào cuộc sống; đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII gắn với Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị; tổ chức học tập, triển khai Nghị quyết Trung ương 5, Nghị quyết Trung ương 6. Hoàn thành các đề án phục vụ Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, sơ kết 1 năm thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị và hướng dẫn học tập chủ đề năm 2018 về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đôn đốc triển khai chương trình hành động, nghị quyết chuyên đề của bộ, ngành, địa phương. Định hướng đổi mới công tác lý luận chính trị; tích cực sơ kết, tổng kết nhiều nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng liên quan đến lĩnh vực tuyên giáo. Có những nội dung đề xuất cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư góp phần hoàn chỉnh Đề án trình Hội nghị Trung ương 5, Trung ương 6; trong đó, có những vấn đề tương đối mới và khó. Ở một mức độ nào đó, làm thì thấy rất khó, được Bộ Chính trị và Ban Bí thư đồng ý. Ví dụ như Đề án về tiếp thu, đổi mới nâng cao chất lượng hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới; Đề án Phát huy vai trò của báo chí xuất bản trong đấu tranh đẩy lùi sự thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ; Đề án Chủ động thông tin tích cực trên Internet, mạng xã hội và những vấn đề về lịch sử Đảng… Năm 2017, bên cạnh những công việc, đã thông qua được các Đề án, chương trình mới và khó. Tôi tin rằng, khi các đề án này được ban hành, triển khai, chắc chắn sẽ góp phần giảm bớt những khó khăn của công tác tuyên giáo trong năm 2018 và những năm tới. 
Hai là, chủ động nắm bắt diễn biến tư tưởng chính trị, dư luận xã hội, phản ánh kịp thời với Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cấp ủy đảng, đề xuất giải pháp xử lý các tình huống, vụ việc phức tạp phát sinh, những “điểm nóng” dư luận xã hội liên quan đến các lĩnh vực tuyên giáo trên phạm vi cả nước, tích cực trong tuyên truyền, đấu tranh chống tiêu cực, suy thoái, tham nhũng. Chủ động đổi mới nội dung, phương thức đấu tranh để phản bác các luận điệu xuyên tạc, các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị; tích cực chống diễn biến hòa bình trên lĩnh vực tư tưởng – văn hóa.
Ba là, công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền tiếp tục thể hiện tính toàn diện và có chiều sâu, đổi mới nội dung và phương thức đa dạng, sinh động, phản ánh sâu rộng về tình hình thời sự quốc tế, trong nước, bức tranh kinh tế đất nước năm 2017. Điều này sẽ được bàn sâu hơn ở trong hai hội nghị về công tác báo chí và thông tin đối ngoại.
Bốn là, các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ, môi trường, y tế, thể thao, dân số và các vấn đề thuộc lĩnh vực tuyên giáo đã được xã hội quan tâm, năm nay bộc lộ nhiều vấn đề và Ban Tuyên giáo các cấp khảo sát, báo cáo đề xuất và định hướng xử lý một cách kịp thời và tương đối hiệu quả. 
Ví dụ, vấn đề cho phép hát hay không cho phép hát, cập nhật những bài hát trong lĩnh vực văn hóa văn nghệ; vấn đề nạo vét ở Bình Thuận; thái độ của người dân trong việc phản ứng với việc đặt trạm BOT không đúng vị trí ở một số nơi, cổ phần hóa hãng phim truyện… Ngành Tuyên giáo đã đeo bám kịp thời và có đề xuất hiệu quả. Lĩnh vực ngành Tuyên giáo tham gia tương đối rộng lớn và khối việc công việc trong năm 2017 được giải quyết cũng tương đối nhiều. 
Công tác tuyên giáo cũng góp phần quan trọng vào việc phát hiện, tôn vinh, nhân rộng các điển hình tiên tiến trong mọi mặt đời sống xã hội, cổ vũ tinh thần đấu tranh bảo vệ điều tốt, điều thiện, ngăn chặn, đẩy lùi cái xấu trong đời sống xã hội.     
Thay mặt lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, tôi xin  trân trọng cảm ơn  các cấp ủy đảng, chính quyền trong thời gian vừa qua đã quan tâm, hỗ trợ và biểu dương tinh thần nỗ lực, cố gắng của đội ngũ cán bộ ngành tuyên giáo cả nước đã góp phần đạt được những kết quả trên. Sáng nay, trong phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Trần Quốc Vượng cũng đã biểu dương những mặt mà chúng ta đã được.
Thứ hai, về định hướng công tác tuyên giáo năm 2018, 
Phải nói rằng kể từ khi Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức thực hiện giao ban cụm công tác tuyên giáo theo các khu vực, luôn luôn lắng nghe được các ý kiến góp ý của các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy, thành ủy, của Ban Tuyên giáo các cấp để điều chỉnh trong phương thức chỉ đạo, hướng dẫn, tổng kết kịp thời những vấn đề thực tiễn đang bức xúc nêu lên, để tổng hợp nghiên cứu, đúc rút, đề xuất tham mưu với Bộ Chính trị và Ban Bí thư giải quyết. Nhiều vấn đề đã được giải quyết. Trong chương trình công tác của năm 2018, đã nêu ra 7 nhiệm vụ trọng tâm rất cụ thể để chúng ta triển khai. Tôi xin nhấn mạnh mấy điểm để các đồng chí quan tâm.
Vấn đề quan trọng nhất là phải đổi mới, nâng cao chất lượng hiệu quả của công tác tuyên giáo, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng và đất nước trong tình hình hiện  nay, về công tác lý luận, công tác tuyên truyền, văn học nghệ thuật, công tác giáo dục, khoa học công nghệ, thông tin đối ngoại, các vấn đề xã hội khác, báo chí xuất bản… Trong vấn đề này, chỉ xin nhấn mạnh một ý liên quan đến định hướng thông tin tuyên truyền trong tình hình hiện nay.
Chúng ta đang ở vào một thời kỳ mà sự phát triển mạnh mẽ của thông tin và tri thức nhân loại phát triển như vũ bão, có tác động mạnh mẽ vào cuộc sống xã hội, đời sống của mỗi người, tác động đến xu hướng vận động của xã hội trên cả mặt tích cực cũng như tiêu cực. Điều này đòi hỏi người làm công tác tuyên giáo phải tiếp cận nhanh nhạy, đầy đủ với tình hình và chuyển biến mới. Những vấn đề trước đây, hàng chục năm hoặc vài năm thì có lẽ ít người hình dung một cách đầy đủ về các khái niệm như an ninh phi truyền thống; chủ quyền quốc gia về không gian mạng; trí tuệ nhân tạo, đời sống thực  - đời sống ảo, vấn đề số hóa thông tin, xã hội hóa thông tin, cá nhân hóa trong tiếp cận thông tin… thì bây giờ đang hiện hữu rất cụ thể mà ai cũng có thể cảm nhận được, ai cũng có thể bị tác động trực tiếp hoặc gián tiếp, ai cũng có thể tham gia làm cho nó tốt lên hoặc xấu đi.
Thực tế sự phát triển trong thời gian vừa qua cho thấy lợi thế thuộc về  người nhanh nhạy, người chiếm lĩnh được trên mặt trận thông tin sẽ có nhiều lợi thế trong giải quyết vấn đề. Điều này đúng ở phạm vi quốc tế cũng như quốc gia; ở lĩnh vực chính trị cũng như kinh tế và trong các lĩnh vực khác. Chính điều này đặt ra cho đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo của chúng ta phải tích cực đổi mới tư duy, đổi mới phương pháp tiếp cận để đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, định hướng, chỉ đạo thông tin. Để thích ứng với bối cảnh mới, công tác tư tưởng phải đổi mới theo hướng đi trước để định hướng tư tưởng chính trị, dư luận xã hội, mở đường cho đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống, khắc phục tối đa tình trạng đi theo, chạy theo nói lại.
Sinh thời, Bác Hồ cũng đã dạy: “Lãnh đạo quan trọng nhất là lãnh đạo tư tưởng”, “tư tưởng không đúng đắn thì công tác ắt sai lầm”, “trong Đảng và ngoài Đảng có nhận thức rõ tình hình mới, hiểu rõ nhiệm vụ mới thì tư tưởng mới thống nhất, tư tưởng có thống nhất thì hành động mới thống nhất”. Muốn làm được như vậy, tôi nhận thức rằng, công tác tuyên giáo không thể chậm chạp với lối hành chính giản đơn, mà cần phải đi trước đón đầu bằng dự báo chính xác các vấn đề, các tình huống tư tưởng, vấn đề dư luận xã hội để chủ động định hướng thông tin, lấy độ chính xác, độ nhanh nhạy của thông tin làm vũ khí sắc bén để làm chủ trận địa tư tưởng. Tất nhiên, thông tin nhanh nhưng phải chính xác, súc tích, truyền đi thông điệp chính trị cao; cách biểu đạt và phương thức truyền tin phải phù hợp xu hướng, cách thức tiếp cận thông tin hiện nay.
Tôi xin mượn một câu nói của một diễn giả nổi tiếng Brian Tracy “Chất lượng suy nghĩ của bạn được quyết định phần nhiều do chất lượng thông tin mà bạn có về việc đó”, nhưng với tinh thần chủ động, tôi muốn nói rằng, chất lượng thông tin tốt sẽ mang tới một ý thức tốt. Chúng ta làm công tác tuyên giáo chúng ta phải chú ý tới chất lượng thông tin của chúng ta truyền ý tốt, chắc chắn chúng ta sẽ mang tới nhận thức tốt, mang đến một cảm hứng tốt để chúng ta có thể thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Đảng.
Tôi nêu mấy điều chúng ta phải khắc phục cho bằng được. Như chúng ta đã biết, mạng xã hội tác động tới nhiều người, làm cho con người chúng ta cảm thấy cảm ơn, dễ bị tổn thương hơn, vô cảm và nhẫn tâm hơn. Thì chúng ta tiếp cận vấn đề này như thế nào?
Hay chúng ta có nhiều việc trước kia hay làm chậm, lấy lí do về độ trễ cần thiết để kiểm chứng thông tin cho  nên chậm, vì thông tin chúng ta đưa ra phải chính xác, phải đúng, và như vậy phải chậm? Lý lẽ này giờ không còn thuyết phục được nữa. Vì lý lẽ nay chúng ta sẽ rơi vào tình huống đi sau, nói lại. Cho nên, phải chính xác, nhanh; đồng ý với độ trễ nhưng độ trễ đó phải rút ngắn lại.
Nhiều lĩnh vực, nhiều việc, chúng ta cũng lấy lý do bí mật, nhạy cảm cho nên nhiều khi không dám gửi nhanh, trong khi đó, vấn đề đó đã được bàn luận, xã hội cũng nói tới… Điều này phải điều chỉnh, thay đổi.
Chúng ta cũng chưa chú ý đúng mức về sự công bằng giữa đời sống mạng và đời sống thật. Tôi nghe nhiều đồng chí cán bộ đảng viên than phiền, trên mạng nhiều thông tin tiêu cực quá. Điều này thừa nhận là đúng, nhưng mạng xã hội, đặc biệt là facebook có chức năng gợi ý thông tin, cung cấp thông tin theo nhu cầu của người đọc. Nếu chúng ta dùng facebook, ngày nào chúng ta cũng vào fanpage của báo Nhân dân, VOV, VTV… tìm gương người tốt, việc tốt thì ngày hôm sau tất cả những thông tin theo gợi ý của người tìm hiểu sẽ về máy của  các đồng chí những tin tốt, người tốt, những câu chuyện hay, những bài báo tích cực. Những ai tìm thông tin tiêu cực thì hôm sau, sẽ đưa lại về người tìm những thông tin xấu. Có những vấn đề mà bản thân chúng ta sẽ phải thay đổi.
Hai là, nâng cao chất lượng công tác tuyên giáo trong tình hình hiện nay và đáp ứng được các yêu cầu nhiệm vụ chính trị, dưới sự lãnh đạo trực tiếp, thường xuyên của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy đảng, ngành tuyên giáo là lực lượng nòng cốt, nhưng trên cơ sở phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành, các đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội, để phát huy được trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, huy động trí tuệ, tâm huyết của xã hội vào công tác tuyên giáo. 
     Công tác tư tưởng của Đảng là một lĩnh vực đặc biệt, có tầm tác động sâu sắc tới mọi mặt đời sống xã hội, một mình lực lượng tuyên giáo chuyên trách không thể “làm hết” và không thể “lo hết” mà phải có phương thức tổ chức lực lượng thật sự khoa học. Sự kết nối rộng rãi và thống nhất các lực lượng tuyên giáo. Nếu chúng ta làm tốt việc kết nối các lực lượng làm công tác tuyên giáo, các binh chủng làm công tác tuyên giáo thì chúng ta sẽ mang lại sức mạnh to lớn. Sức mạn đó trong những thời kỳ có thể so sánh rằng, mạnh hơn súng và đại bác, mạnh hơn các binh đoàn vũ trang, đủ sức xoay chuyển tình hình cách mạng. Bởi vì khi nhận thức đã thầm vào quần chún, sẽ trở thành lực lượng vật chất rất to lớn. Điều này đã được chứng minh trong lịch sử và nó sẽ luôn luôn đúng. 
Trong yêu cầu hiện nay, lĩnh vực của ngành tuyên giáo rất rộng lớn. Trước đây từng do 3 ban đảng đảm nhiệm, thậm chí có giai đoạn là 4 ban với khối lượng công việc rất lớn. Nhưng hiện nay, với yêu cầu tổ chức bộ máy chính trị tinh gọn, hiệu quả, nay sáp nhập qua 10 năm, nhìn lại thấy khối lượng và tính phức tạp của công việc ngày càng tăng lên, tính chất phức tạp hơn.
Những đồng chí lãnh đạo Ban trước kia đều chia sẻ, bây giờ làm công tác tuyên giáo rất khó và phức tạp. Với khối lượng công việc như vậy, tổ chức bộ máy tinh gọn, biên chế phải giảm, điều quan trọng nhất quyết định chúng ta hoàn thành nhiệm vụ với chất lượng cao là chúng ta phải tổ chức lực lượng, phối hợp các lực lượng làm cho tốt với tinh thần cả hệ thống chính trị làm công tác tuyên giáo, cả hệ thống làm công tác tư tưởng.
Trong điều kiện hiện nay, nếu chúng ta áp dụng được khoa học công nghệ, chúng ta sẽ làm tốt công tác này. Ví dụ: Hiện nay, đất nước chúng ta có 60 triệu người sử dụng Internet, đứng thứ 18 trên thế giới; trong đó có 53 triệu người sử dụng facebook, chưa kể các mạng xã hội khác, làm trong top 10 của thế giới; 23 triệu người sử dụng mạng xã hội của Việt Nam… Với lượng người này, trừ lực lượng đảng viên, đoàn viên, hội viên, chỉ cần 10% số lượng đối tượng sử dụng này là những người cùng với chúng ta làm công tác tư tưởng, làm công tác văn hóa thì tôi cho rằng, kết quả của chúng ta thu được sẽ tốt hơn rất nhiều. 
Tôi xin nhắc lại đầy đủ hơn một ý trong phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị năm 2016 tôi có nói, sau một năm cũng không có gì mới hơn, trong thực hiện tôi vẫn thấy chưa thực hiện được tốt. Đó là mỗi cán bộ, đảng viên, đoàn viên sử dụng smartphone, mạng xã hội, hằng ngày chia sẻ cho nhau một bài báo hay, một thông tin tốt, một video hay, viết một bình luận tích cực, chân thành, một lời đấu tranh thẳng thắn thì sẽ góp phần làm cho công tác tư tưởng của chúng ta tốt hơn rất nhiều. 
Ba là, nâng cao chất lượng tham mưu với Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cấp ủy đảng, đó là trách nhiệm chính trị của ngành tuyên giáo đối với Đảng, góp phần tích cực vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tình hình hiện nay.
     Trong năm 2017, Ban Tuyên giáo Trung ương có nhiều cải tiến, đặc biệt là trong xác lập sự phối hợp của các ban, bộ ngành Trung ương và địa phương để giải quyết các vấn đề liên quan cũng như là công tác của mình. Yêu cầu của năm 2018 ngày càng cao hơn. Các đề án, đề tài mà Bộ Chính trị, Ban Bí thư vừa thông qua, giao cho Ban Tuyên giáo Trung ương cũng là nhiều, là khó. Trong đó, có một đề án rất quan trọng, cần sự phối hợp đông đảo của các lực lượng là tổng kết các công tác và đề ra hướng mới trong đấu tranh bảo vệ nền tảng chính trị tư tưởng của Đảng. Đây là nội dung rất quan trọng giao cho Ban Tuyên giáo Trung ương. Bên cạnh đó, sơ kết, tổng kết các nghị quyết theo tinh thần 5 năm sơ kết, 10 năm tổng kết, tùy lĩnh vực mà giao cho Ban Tuyên giáo, tham mưu, theo dõi, chỉ đạo sơ kết và tổng kết rất nhiều; chuẩn bị các nội dung trình Hội nghị Trung ương 7, Trung ương 8. Điều đó đòi hỏi sự phối hợp rất chặt chẽ giữa Ban Tuyên giáo Trung ương với ban tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy, Mặt trận Tổ quốc triển khai, thực hiện và chuẩn bị các đề án này.
Bốn là, tăng cường nâng cao hiệu quả sự phối hợp, trao đổi, giải quyết công việc giữa Ban Tuyên giáo Trung ương và ban Tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể Trung ương. Sự phối hợp, trao đổi trong năm vừa qua đã có tiến bộ. Nhưng yêu cầu công việc đòi hỏi chúng ta phải phối hợp tốt hơn nội dung này. Nếu gặp khó khăn, vướng mắc, gọi điện, gặp gỡ để trao đổi vướng mắc, tháo gỡ ngay là một phương pháp rất tốt. Bởi các vấn đề luôn luôn nảy sinh. Bởi vì cuộc sống có những vấn đề mà không có một văn bản, một hướng dẫn, một kế hoạch nào lường trước được. 
Tôi mong muốn các đồng chí lãnh đạo các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương quan tâm, chỉ đạo ngành tuyên giáo hoàn thành tốt nhiệm vụ năm 2018. Nhân dịp năm mới dương lịch và trước thềm Xuân Mậu Tuất 2018, cho phép tôi thay mặt lãnh đạo Ban Tuyên giáo, chúc các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ ngành của chúng ta trong năm 2018.